Papier boven pixels: hoe draagt drukwerk bij aan ons welzijn en geluk?
Je favoriete magazine doorbladeren met een kopje koffie erbij, of een nieuw boek openslaan en het in één ruk uitlezen, … Drukwerk heeft bijna iets magisch. Hoe komt het dat we ons blijer, rustiger, helemaal ‘in het moment’ of net meer verbonden kunnen voelen dankzij een papieren boek, een brief of ander drukwerk?
- Drukwerk biedt een ongestoorde leeservaring
Er worden nog steeds meer fysieke boeken dan e-books verkocht. Qua leesbeleving kies je met een papieren boek voor een ongestoorde leeservaring. Want fysieke boeken hebben geen eindeloze nieuwsfeeds, instant notificaties en snelle, flitsende online content, en dat geeft ons een gevoel van rust. - Drukwerk is het antwoord op een digitale detox
Geen werkmails lezen op vakantie is voor sommigen een grote uitdaging. Anderen zien het net als een uitdaging om 30 dagen lang hun Instagram-app niet open te doen. Steeds meer mensen kiezen er bewust voor om niet meer de klok rond online te zijn. Digital detoxen heet dat dan. En dat heeft zo zijn voordelen:
● Blauw licht is slaapverstorend. Geef je echt om een betere nachtrust? Laat het scrollen en swipen voor wat het is en blader door een boek, strip, dichtbundel of krant voor je gaat slapen.
● Het gevoel van een papier in je handen, de geur van de inkt, het geluid van de bladzijden die je doorbladert. Een fysiek document in handen hebben, spreekt al je zintuigen aan en zorgt voor mentale rust.
● Ook lichamelijk is een papieren document meer rustgevend want lezen op een lichtgevend scherm vraagt meer energie van je ogen en je hersenen. Wist je dat je 25% trager leest op een scherm?
● Een gedrukt document kan je letterlijk overal lezen, ook als je internetverbinding of batterij het laat afweten. - Drukwerk is hersenvriendelijk
Wil je je huisgenoot eraan herinneren dat het huisvuil buiten moet? Schrijf het op een briefje en stuur geen appje. Want een boodschap op papier blijft beter hangen. Dat is tenminste toch wat Amerikaanse wetenschappers ontdekten over ons brein. Onze hersenen werken namelijk anders als we een tekst digitiaal of op papier lezen. Digitale teksten lezen we sneller. Op een digitaal scherm scannen onze ogen de teksten en focussen ze op sleutelwoorden. Dezelfde tekst op papier? Die lezen we met meer aandacht, en moeilijke zinnen of complexe zinsstructuren begrijpen we beter. Meer zelfs: Noorse onderzoekers ontdekten dat de vormgeving en de geur van gedrukte media ook een invloed hebben. Bovendien kunnen we van een gedrukt document makkelijker een mentale foto maken die ons helpt om informatie beter te onthouden. - Drukwerk prikkelt alle zintuigen
Ook wie zich artistiek wil uitdrukken grijpt al snel naar een vel papier. En dat werkt ook op je gemoed. Tekenen, schrijven, knutselen en schilderen op of met papier prikkelt al je zintuigen, zorgt voor mentale rust en vermindert het stresshormoon (cortisol) in ons lichaam. Je zou zelfs kunnen spreken van een helend effect. Dat bleek ook uit een onderzoek bij ziekenhuispatiënten. Zij volgden als deel van hun behandeling kunstworkshops en gaven aan minder pijn te ervaren.
Print wendt dus veel meer zintuigen aan dan online commucatie. En hoe meer zintuigen we actief gebruiken, hoe meer hersenactiviteit en hoe beter we informatie verwerken. Maar ook: hoe rustiger en gelukkiger we ons voelen. Dàt is de indrukwekkende kracht van drukwerk.